Deals in Europa – Dreigementen in Australië: recente evoluties in het uitgeversrecht
29 januari 2021
L’Alliance de la Presse d’Information Générale en Google hebben op 21 januari 2021 bekendgemaakt dat ze in Frankrijk een raamakkoord gesloten hebben met betrekking tot het gebruik van perspublicaties online. Dit is het gevolg van een beslissing van de Franse Mededingingsautoriteit die beide partijen oplegde om rond de tafel te gaan zitten. Het raamakkoord zou zowel het uitgeversrecht als een nieuwe dienst van Google, i.e. News Showcase dekken en zet eigenlijk een kader uiteen waarbinnen de leden van de federatie individueel onderhandelingen met Google kunnen opstarten. De individuele vergoedingen zouden onder andere gebaseerd worden op de bijdrage tot algemeen en politiek nieuws (magazines zijn uitgesloten van het akkoord), dagelijks volume aan publicaties en maandelijks internetbereik. Het is op dit moment nog onduidelijk of het voor de individuele uitgevers mogelijk zal zijn een licentie te onderhandelen met Google op basis van het uitgeversrecht zonder mee te stappen in de News Showcase dienst van Google. In andere landen benadert Google uitgevers namelijk vooral om een deal te sluiten over News showcase waarbij het erop neer komt dat de uitgever afstand doet van zijn uitgeversrecht door in de deal te stappen.
In het Verenigd Koninkrijk heeft Facebook een News tab gelanceerd waarbij het nieuwsuitgevers zal vergoeden voor het gebruik van hun content voor deze nieuwe dienst waarin de meest sprekende nieuwsverhalen van de dag gebundeld worden. Facebook zou de uitgevers een forfaitaire vergoeding betalen voor het gebruik van de content, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de dienst Instant Articles waar aan uitgevers een deel van de advertentie-inkomsten toekomen. Onder andere The Daily Mail Group, The Financial Times, Sky News en The Telegraph stapten in de deal. Facebook News werd een jaar geleden gelanceerd in de Verenigde Staten en Facebook beweert dat 95% van de trafiek naar de uitgevers komt van lezers met wie de uitgever in kwestie nog geen lezersrelatie had opgebouwd. Door het betalen voor nieuws wil Facebook enerzijds aantonen dat ze bereid zijn lokale uitgevers te steunen zonder inmenging van de overheid en anderzijds dat ze hun verantwoordelijkheid opnemen in de strijd tegen mis- en desinformatie. Facebook is reeds gestart met de onderhandelingen om Facebook News in andere Europese landen beschikbaar te maken, waaronder Frankrijk en Duitsland.
Anders gaat het er aan toe in Australië. Daar valt een wetsontwerp waarbij platformen zoals Google en Facebook verplicht worden een passend deel te betalen aan nieuwsuitgevers, niet in goede aarde bij de platformen. Het wetsvoorstel legt platformen een verplichte gedragscode op dat individuele en collectieve onderhandelingen met nieuwsuitgevers voor het tonen van hun content in Google Search en Facebook bevat. Dit wetsvoorstel, dat in december ingediend werd en momenteel besproken wordt in de Senaat, zou de vrijwillige ‘news bargaining code’ die eerder op tafel lag verplichtend maken. Wanneer uitgever en platform niet tot een overeenkomst komen, zal een arbiter het bedrag vastleggen. Bij niet-betaling kunnen de boetes oplopen tot ruim 6,4 miljoen euro.
Hoewel Google beweert bereid te zijn om te onderhandelen met de Australische uitgevers, stellen ze dat de wet een stap te ver gaat. Google blijft van mening dat de uitgevers voldoende media-aandacht krijgen doordat gebruikers kunnen doorklikken naar hun websites. Het dreigt Google Search integraal offline te halen in Australië indien de wet in werking treedt in zijn huidige vorm. Recent heeft Google tijdelijk bepaalde media-inhoud geblokkeerd voor bepaalde gebruikers. Hoewel Google beweert dat dit louter een test was, toont dit vooral ook de machtspositie van Google aan. Facebook heeft eveneens aangekondigd alle regionaal, nationaal en internationaal nieuws van zijn platform te verwijderen wanneer de code wet zou worden. De Australische regering lijkt alvast niet van plan te zijn om zich te laten intimideren door Google en blijft – voorlopig – achter het wetsvoorstel staan.
De moeilijke verhouding tussen content producenten en content verspreiders – evoluties in Australië en Europa
4 september 2020
In Australië vindt de overheid het hoog tijd dat Facebook en Google een deel van hun advertentie-inkomsten afstaan aan lokale mediabedrijven. Sinds 2019 probeert de mededingingsautoriteit (ACCC) rond de tafel te zitten met de twee techgiganten om een vrijwillige gedragscode op te stellen. De code bepaalt dat Google en Facebook ter goeder trouw moeten onderhandelen met Australische nieuwsmedia en hen dient te vergoeden voor de content die ze op hun platformen hergebruiken. Indien er na drie maanden onderhandeling geen akkoord kan worden bereikt, worden door de overheid bemiddelaars aangesteld die finaal de knoop moeten doorhakken. De code bepaalt eveneens dat er op de platformen een informatieverplichting rust inzake algoritmewijzigingen en de data die verwerkt worden. Concrete onderhandelingsresultaten blijven echter uit en het feit dat de reclame-inkomsten van nieuwsbedrijven drastisch kelderen door de coronacrisis, zet de Australische regering nu aan om te opteren de code om te zetten in wetgeving en bijgevolg de platformen te verplichten om uitgevers billijk te vergoeden voor het gebruik van de content van Australische nieuwsredacties dat gretig gedeeld wordt via hun platformen.
Facebook en Google blijven echter bij het standpunt dat ze “geen nieuws nodig hebben” en Facebook dreigt met een totaalverbod voor het delen van nieuwsberichten in Australië. Ook Google dreigt haar platform aan te passen indien ze een vergoeding moet betalen. Beide platformen hebben zonder nieuws aan te bieden nog genoeg inkomsten, maar het zijn net de nieuwsuitgevers die zouden bloeden indien hun nieuws niet meer beschikbaar zou zijn op deze platformen, aldus Google en Facebook. Anderzijds zouden bepaalde Australische nieuwsmedia reeds een vergoeding ontvangen van Facebook en zou de code enkel billijkheid en transparantie brengen in de onderhandelingen met de Australische nieuwsmedia. Want, hoewel Facebook en Google naar het publiek toe blijven beweren geen nieuws nodig te hebben, ondernemen ze in verschillende landen achter de schermen pogingen om tot een akkoord te komen met grote nieuwsmedia.
In Europa werd vorig jaar werd de Europese richtlijn Auteursrechten goedgekeurd die een uitgeversrecht invoert, een rechtsfiguur die de onderhandelingspositie ten overstaan van de mondiale technologie spelers kan versterken. In Frankrijk, het enige land waar het uitgeversrecht reeds werd omgezet, zijn de Franse nieuwsuitgevers en Google er niet in geslaagd om de onderhandelingen opgelegd door de mededingingsautoriteit succesvol af te ronden. Als gevolg hiervan hebben de Franse nieuwsuitgevers een nieuwe klacht ingediend bij de mededingingsautoriteit luidende dat (i) Google de onderhandelingen niet ter goeder trouw heeft uitgevoerd en (ii) Google de voorlopige maatregelen niet respecteert. Google van haar kant vraagt een maand extra onderhandelingstermijn. Google is in beroep gegaan tegen de eerdere beslissing van de mededingingsautoriteit waarvan de hoorzitting voor het Franse Hof van Beroep op 10 september plaatsvindt.
Google onder druk bereid tot het sluiten van akkoorden
18 februari 2013
Op vrijdag 1 februari 2013 ondertekenden de Franse uitgevers en Google na drie maanden hard onderhandelen een, volgens Google althans, historisch akkoord. Het gaat om een globaal akkoord dat tot doel heeft innovatie te promoten, het bereik van de websites van de uitgevers te verhogen en hen te helpen bij de noodzakelijke overgang naar een digitaal businessmodel. Voor dit laatste wordt een door Google gefinancierd (60 miljoen euro) fonds voor innovatie in de digitale pers opgericht. Gedurende drie jaar kunnen de uitgevers van dit fonds gebruik maken om mediaprojecten in te dienen. Het sluiten van dit akkoord heeft tot gevolg dat het voornemen van de Franse president Hollande om Google een vergoeding, in de vorm van een naburig recht, te laten betalen van de baan is.
Vlak voor het jaareinde sloten de Belgische Franstalige krantenuitgevers eveneens een akkoord met Google dat een einde stelt aan hun hangende juridische procedures. Op basis van dit akkoord zullen de Belgische Franstalige krantenuitgevers en Google samenwerken om zakelijke opportuniteiten inzake online content te creëren. Bedoeling is om meer bezoekers te brengen naar de websites van de uitgevers, de user engagement te vergroten en de inkomsten van deze sites te verhogen. Hoewel beide partijen verschillende visies behouden met betrekking tot hun respectievelijke juridische standpunten, is Google bereid de gerechtskosten te betalen en met de uitgevers samen te werken aan business partnerships en innovatie die bevorderlijk zijn voor beide partijen.
Deze akkoorden openen alvast de deur voor gelijkaardige overeenkomsten in andere landen. Duitsland daarentegen houdt voorlopig vast aan de invoering van een naburig recht. Het wetsvoorstel dat voorziet zoekmotoren en aggregatoren te laten betalen voor het hergebruik van perscontent ligt ter bespreking voor in de Bondstag.
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Op weg naar een naburig recht voor persproducenten in Duitsland en Frankrijk?
3 oktober 2012
Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
Op 29 augustus 2012 keurde het Duitse Bundeskabinett de zevende wet tot herziening van de Duitse auteurswet, dat voorziet in een naburig recht voor persproducenten, goed. Deze tekst geeft, naar analogie van de regeling die al jaren geldt voor audiovisuele producenten, aan persproducenten een gelijkaardige bescherming voor de investeringen in hun content. Content die in een digitale omgeving dagelijks ontelbare keren wordt hergebruikt door aggregatoren die hun business model baseren op het reproduceren van andermans materiaal.
De tekst stelt een naburig recht in voor de producent van een persproduct waardoor die zich een exclusief recht om zijn persproduct of delen ervan (bv. snippets) publiek mee te delen voor commerciële doeleinden ziet toegekend. De publieke mededeling ervan is toegelaten in zoverre het niet gebeurt door commerciële zoekmotoren of aggregatoren. De geboden bescherming geldt dus enkel ten aanzien van systematische vormen van toegangverlening tot gepubliceerd materiaal door zoekmachines of aggregatoren en geldt niet voor bloggers, bedrijven, verenigingen of andere privégebruikers. Wanneer deze wet in werking zou treden, dienen zoekmotoren en aggregatoren een licentie aan te gaan voor het hergebruik van deze perscontent.
Deze tekst zal de komende maanden verder worden besproken in de Bundestag en Bundesrat.
In Frankrijk hebben de Franse persuitgevers een gelijkaardig voorstel klaar. Zij engageren zich om afstand te doen van hun recht om de indexering van hun content door zoekmotoren te verbieden. Ratio legis hiervoor is dat de uitgevers de toegang tot informatie immers niet willen belemmeren. Wel dient hun content te worden opgewaardeerd. Ze vragen als tegenprestatie de invoering van een naburig recht hetgeen hen moet toelaten bij zoekmotoren een billijke vergoeding te innen telkens wanneer hun content geïndexeerd wordt. Het tekstvoorstel voorziet in de oprichting van een paritaire commissie waarin zowel persuitgevers als zoekmotoren zetelen. De Commissie dient geleid te worden door een voorzitter aangeduid door de regering en een beheersvennootschap zal instaan voor de verdeling van de geïnde sommen onder de verschillende kranten.
De door het Bundeskabinett goedgekeurde tekst vindt u hier.