Nederlandse rechtspraak: hyperlink in specifieke omstandigheden auteursrechtelijke inbreuk

3 oktober 2012

Door Sandrien MAMPAEY, Legal & Administration Manager van Vlaamse Nieuwsmedia
De Rechtbank van Amsterdam oordeelde op 12 september 2012 voor het eerst in de Nederlandse rechtspraak dat een hyperlink in bepaalde specifieke omstandigheden een auteursrechtelijke inbreuk oplevert.
Geenstijl publiceerde op 27 oktober 2011 op haar website een artikel over het uitlekken van Playboy foto’s met een hyperlink naar een bestand op een Australische website Filefactory.com waar de bewuste foto’s op konden worden teruggevonden. De fotoreportage verscheen pas in de Playboy publicatie van december 2011.
Om na te gaan of het handelen van Geenstijl als een auteursrechtelijke relevante mededeling moet worden beschouwd, moet het begrip mededeling worden uitgelegd in overeenstemming met het begrip mededeling aan het publiek uit de Richtlijn 2001/29 Informatiemaatschappij. Volgens overweging 23 van deze richtlijn dient een ruime betekenis te worden gegeven aan dit begrip. Het omvat elke mededeling die aan een  niet op de plaats van oorsprong van de mededeling aanwezig publiek wordt gedaan. Volgens recente rechtspraak van het Hof van Justitie (o.a. SCF en Phonographic Performance van 15 maart 2012) dient rekening te worden gehouden met de omstandigheden van het geval waarbij een aantal criteria een rol spelen. Van belang is in het bijzonder of er sprake is van een interventie, een (nieuw) publiek en een winstoogmerk.
De rechtbank van Amsterdam stelt dat het plaatsen van een hyperlink in beginsel geen zelfstandige mededeling uitmaakt omdat de feitelijke terbeschikkingstelling aan het publiek plaatsvindt op de website waar de hyperlink naar verwijst.  In casu werd het bestand echter pas toegankelijk en vindbaar op het moment dat Geenstijl de link plaatste. Filefactory fungeert als een soort back-up voor bestanden dat zelf geen zoekfunctie aanbiedt en evenmin wordt geïndexeerd door Google. Gezien Geenstijl met volledige kennis van de gevolgen de link naar de foto’s heeft geplaatst, terwijl de fotoreportage daarvoor slechts voor een onbeduidend aantal personen vindbaar en toegankelijk was, is er volgens de rechtbank sprake van een interventie waarmee aan het publiek toegang werd verleend tot de fotoreportage.
Volgens de rechtbank werd door deze interventie een ander publiek bereikt dan hetgeen de rechthebbende voor ogen had toen deze toestemming verleend voor openbaarmaking van de fotoreportage. Er was immers nog geen, hooguit een zeer klein, publiek dat kennis had genomen van de fotoreportage. Door het plaatsen van de hyperlink kon een vrij grote en onbetaalde kring van personen (gemiddeld 230.000 bezoekers per dag) kennis nemen van de fotoreportage.
Tevens is er volgens de rechtbank sprake van een winstoogmerk. GeenStijl heeft de link onmiskenbaar geplaatst met de bedoeling bezoekers naar de website te trekken en heeft aldus profijt getrokken uit het toegankelijk maken van de fotoreportage.
Het volledige vonnis vindt u hier.