Minister Gatz richt burgerkabinet Media op waarbij burgers kunnen debatteren en aanbevelingen formuleren
30 maart 2018
Groot-Bijgaarden, 30 maart 2018
Vlaams minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel, Sven Gatz heeft een initiatief gelanceerd om burgers te betrekken bij zijn beleid. Via deze vier opgerichte burgerkabinetten kan elke geïnteresseerde mee debatteren en aanbevelingen formuleren.
Er worden met betrekking tot het burgerkabinet Media dit voorjaar twee projecten voorzien. Voor het eerste project kan iedereen zich online inschrijven. Van 31 januari tot en met 7 april 2018 kunnen ideeën en ervaringen worden gedeeld op het online platform www.burgerkabinet.be of via mini-burgerkabinetten die worden georganiseerd door lokale organisaties. Er zullen ook drie online paneldebatten (Fake news, Iedereen journalist en Blik op de toekomst) worden georganiseerd waarbij er via de PC kan worden gedebatteerd.
Het tweede project bestaat uit een bijeenkomst in het Vlaams Parlement op 21 april 2018 van een kerngroep van 150 personen die de resultaten van het onlinetraject uitwerkt tot beleidsaanbevelingen voor de sector en voor de minister van Media. Na afloop van het burgerkabinet zal minister Gatz de aanbevelingen opnemen in zijn beleid en delen met de mediasector.
De resultaten van het eerste debat over fake news zijn reeds terug te vinden op de website van het burgerkabinet. Er werd gepoogd om een definitie over fake news te formuleren, maar zoals bij de meeste hedendaagse paneldebatten over fake news werd er geen gemeenschappelijk standpunt overeengekomen omdat dit begrip verschillende ladingen dekt. Een belangrijk onderdeel van fake news was volgens de deelnemers wel het bewust gebruik van nieuws om te manipuleren. Slechts 30% was van mening dat fake news geen grote problemen met zich zal meebrengen, maar de meerderheid van de deelnemers zag het fenomeen als een bedreiging voor de democratie waarbij media een belangrijke rol vervullen. Het concept ‘fake news’ ondermijnt het geloof in de media tout court, en ondermijnt de meningsvorming die essentieel is voor een gezonde democratie.
Zowel de burgers als de nieuwsmedia (nieuwsorganisaties, zenders, journalisten…) dienen volgens de deelnemers hun verantwoordelijkheid op te nemen. Deze nieuwsmedia dient kritisch om te gaan met bronnen en feiten. Deze worden geacht de kwaliteitsbewakers te zijn die goed geschoold, kritisch en onafhankelijk moeten zijn. De burger zelf dient ook bewust te zijn van het fenomeen en met een kritische geest om te gaan met verschillende nieuwsbronnen. Het onderwijs, politici en de overheid dienen de burgers te ondersteunen en mediawijsheid verder te ontwikkelen. Er is geen consensus over de aard en vorm over mogelijke controleorganismen, maar het was vrijwel duidelijk dat dit niet aan de overheid mag worden overgelaten omdat het principiële recht op vrije meningsuiting ten alle tijde dient te worden gevrijwaard. Buiten de overtuiging van de rol van de media om feiten en uitspraken te controleren (fact checking) werden er enkele ideeën en oplossingen gesuggereerd zoals vb. een onafhankelijk orgaan, mappen van fake news, facebooktransparantie, steun van de media, cybersecurity, hygiëne standaarden voor ISP,…
De conclusie was echter nog steeds dat online fake news moeilijk te bestrijden is en dat de meest optimale oplossing er nog altijd in bestaat om te investeren in mediawijsheid en hopen dat de burger autonoom kan reflecteren. Een conclusie die door de Vlaamse nieuwsmedia zeker kan worden gedeeld.