Difference Day 2022 in het teken van journalistiek in crisistijden

28 april 2022

Op 3 mei, de World Press Freedom Day, is het weer zover en vindt Difference Day 2022 plaats! Na twee jaar digitaal, gaat de inmiddels achtste editie van Difference Day terug fysiek door in BOZAR te Brussel. Het thema: Journalism during a time of crisis.  

Difference Day wordt georganiseerd door de Vrije Universiteit Brussel, Université Libre de Bruxelles, Erasmushogeschool Brussel, BOZAR en Evens Foundation en honoreert mensen, instellingen en organisaties die het verschil maken in het uitdragen van vrijheid van meningsuiting, zonder deze evenwel te verabsoluteren. 

Op het programma, dat loopt van 2 t.e.m. 5 mei, staan verschillende interessante debatten:  

• Wat is de toestand van onze democratie?  

• Hoe kunnen we de vrijheid en de toekomst van de pers in Europa garanderen? 
• Hoe garanderen we dat journalisten in crisisgebieden in alle veiligheid kunnen blijven werken?  
• Hoe kunnen we de kloof dichten tussen de vraag naar onafhankelijk nieuws en de realiteit in deze crisisgebieden?      

Het volledige programma is hier terug te vinden. 

Registreren kan hier. 

Meer informatie is terug te vinden op de website. 

  

Europa bereikt nu ook akkoord over Digital Services Act

26 april 2022

Amper een maand nadat een politiek akkoord werd bereikt over de Digital Markets Act, is het Europees Parlement en de Raad tot een akkoord gekomen over de Digital Services Act. Deze verordening focust zich voornamelijk op illegale online content en hoe men hiermee moet omgaan.  

Het akkoord omvat onder meer volgende zaken: 

• Inzake de strijd tegen illegale en schadelijke content worden heel grote platformen (Very Large Online Platforms, of VLOPs) (met meer dan 45 miljoen gebruikers in de EU) onderworpen aan strengere verplichtingen. Ze moeten systematisch risicoanalyses uitvoeren en worden jaarlijks onderworpen aan onafhankelijke audits. Deze platformen kunnen in crisistijden door de Europese Commissie verplicht worden om bepaalde gevaren te beperken. 
• Het rapporten van illegale content (‘notice and take down’) krijgt een duidelijker en strenger kader waarbij gebruikers makkelijker illegale content kunnen aangeven en platformen hiertegen snel actie moeten ondernemen. Het verbod op algemeen toezicht blijft van toepassing, al mogen tussenpersonen wel specifiek toezicht houden zodat illegale content niet opnieuw geüpload wordt. 
• De fundamentele rechten (vrijheid van meningsuiting, mediapluralisme, mediavrijheid, etc.) moeten te allen tijden beschermd worden, online en offline. Klachten moeten op een niet-discriminerende en niet-willekeurige manier behandeld worden. 
• Trusted flaggers worden aangesteld door de Digital Service Coordinators en moeten onafhankelijk zijn en het algemeen belang vertegenwoordigen. Onderzoekers, fact-checkers en anti-piraterij verenigingen worden als trusted flaggers beschouwd, persuitgevers niet. 
• Met betrekking tot het online adverteren zullen gebruikers meer inspraak krijgen over het gebruik van hun eigen persoonsgegevens. Gepersonaliseerde advertenties worden verboden voor minderjarigen en ook gevoelige informatie (vb. religie, seksuele geaardheid) mag niet gebruikt worden. 
• Het manipuleren van gebruikers zodat ze instemmen met het verzamelen van gegevens (‘dark patterns’) wordt verboden.  
• Wanneer platformen niet voldoen aan de opgelegde regels kunnen er boetes opgelegd worden tot 6% van hun volledige omzet. Met betrekking tot heel grote platformen (VLOPs) heeft de Europese Commissie de exclusieve bevoegdheid om te naleving te eisen.  

De verordening moet eerst nog formeel worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad, en zou in werking treden in de herfst van 2022.  

Belgisch uitgeversrecht krijgt vorm: wetsontwerp tot omzetting van de DSM richtlijn

21 april 2022

Het wetsontwerp tot omzetting van de Europese Richtlijn 2019/790 inzake auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt (de zogenaamde “DSM” richtlijn) is bekendgemaakt in de Kamer. Deze richtlijn introduceert een nieuw exclusief naburig recht voor persuitgevers, “het uitgeversrecht”, waardoor zij opnieuw kunnen beslissen hoe en waar hun content online wordt verspreid. Op grond van dit exclusieve recht dienen aanbieders van diensten van de informatiemaatschappij (zoals de gekende online platformen waaronder Google, Facebook en Microsoft) toestemming te krijgen van de uitgever bij online gebruik van perspublicaties van deze uitgever, tenzij dat gebruik onder een van de wettelijk uitzonderingen van de richtlijn zou vallen.

De richtlijn, die reeds dateert van 17 april 2019, moest reeds omgezet zijn in Belgische wetgeving op 7 juni 2021. Er waren slechts drie lidstaten die deze deadline haalden, namelijk Nederland, Duitsland en Hongarije.  Momenteel hebben reeds twaalf lidstaten de richtlijn omgezet. Met de behandeling van het wetsontwerp in de Kamer, komt België alvast dichter bij de daadwerkelijke omzetting.

Het wetsvoorstel omvat onder meer de volgende zaken:

• Er wordt geen link voorzien tussen artikel 15 (uitgeversrecht) en artikel 17 (value gap) van de richtlijn. België blijft van mening dat het opnemen van persuitgevers onder het toepassingsgebied van artikel 17 in strijd zou zijn met de richtlijn, ook al sluiten de richtsnoeren van de Europese Commissie persuitgevers niet uit als rechthebbenden.
• De uitzonderingen inzake het hergebruik van perspublicaties uit de richtlijn werden integraal opgenomen. Wat betreft de uitzondering voor “afzonderlijke woorden of zeer korte fragmenten” verduidelijkt de Memorie van Toelichting van het wetsontwerp dat bv. een fragment van een zeker aantal karakters (bv. 200 karakters, ongeacht of dit de titel of de tekst van de perspublicatie betreft) of persfoto’s en cartoons in de meeste gevallen niet als een zeer kort fragment beschouwd kunnen worden.
• De passende vergoeding voor journalisten zal worden bepaald via een collectieve overeenkomst en zal langs journalistenzijde uitsluitend kunnen worden uitgeoefend via een beheersvennootschap.
• Er wordt voorzien in twee aparte geschillenbeslechtingsmodellen, enerzijds voor geschillen tussen de uitgever en dienstverlener/platform en anderzijds voor geschillen tussen uitgever en auteur/journalist. Indien er geen akkoord kan worden gevonden tussen uitgever en dienstverlener/platform kan beroep gedaan worden op het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT), dat een bindende beslissing kan nemen inzake de verschuldigde vergoeding. Tegen deze beslissing kan een beroep worden ingesteld bij het Marktenhof. Indien er geen akkoord wordt bereikt tussen uitgever en auteur/journalist, ondanks poging tot bemiddeling, kan beroep gedaan worden op een commissie.
• Er wordt voorzien in een informatieverplichting, zowel voor de dienstverleners/platformen ten opzichte van de persuitgevers, als voor de persuitgevers ten opzichte van de auteurs/journalisten. De dienstverlener/Het platform moet aan de persuitgever alle nuttige, actuele, relevante en volledige informatie verstrekken die rechtstreeks betrekking heeft op de perspublicaties waarvan de uitgever houder is en de uitgever moet aan de journalistenvereniging alle nuttige, actuele, relevante en volledige informatie verstrekken in verband met de vergoeding die de uitgever ontvangt van de dienstverlener/het platform.
• Er wordt een nieuwe kortgedingprocedure in het leven geroepen om de strijd tegen online inbreuken aan te gaan waarbij platformen concrete maatregelen moeten nemen om deze content te verwijderen. Deze nieuwe kortgedingprocedure zorgt ervoor dat deze inbreuken sneller, efficiënter en op duurzame wijze aangepakt kunnen worden. De rechter kan hierbij voorlopige maatregelen opleggen om een einde te maken aan de inbreuk of de gevolgen ervan te beperken. De maatregelen mogen ook uitgebreid worden tot een website die een replica is van de website waartegen de maatregelen bedoeld zijn.
• De mogelijkheid tot oprichting bij Koninklijk Besluit van een nieuwe dienst – de dienst voor de strijd tegen inbreuken op het auteursrecht en de naburige rechten op het internet – die bij machtiging van de voorzitter van de ondernemingsrechtbank de voorlopige maatregelen kan uitvoeren en nadere toepassingsregels kan bepalen.

De Kamercommissie Economie zal zich nu buigen over het wetsvoorstel.

Europa bereikt akkoord over Digital Markets Act

25 maart 2022

Op 24 maart 2022 werd een politiek akkoord bereikt tijdens de trialoogonderhandelingen in het kader van de Digital Markets Act (DMA). Deze verordening heeft als voornaamste doel om de dominante marktpositie van gatekeepers te beperken en de concurrentie te herstellen.

De DMA introduceert duidelijke verplichtingen waaraan gatekeepers moeten voldoen, zo wordt de toegang tot diensten van aanbieders van kernplatformen gegarandeerd door het gebruik van eerlijke, redelijke en niet-discriminerende voorwaarden (de zogenaamde FRAND-voorwaarden). Daarnaast komen er nieuwe regels inzake (i) monopolievorming, (ii) de bescherming van de privacy van gebruikers, (iii) toegang tot data voor zakelijke gebruikers en (iv) een rulebook voor online adverteren.

Het toepassingsgebied van de DMA werd eveneens uitgebreid zodat het niet enkel app-stores dekt, maar ook sociale netwerken en zoekmachines.

Gatekeepers worden ook verboden (i) hun eigen diensten voorrang te geven op andere, (ii) data te gebruiken die verzameld zijn voor andere doeleinden en (iii) oneerlijke voorwaarden op te leggen aan zakelijke gebruikers.

Bij niet-naleving van het wetgevend kader kunnen de Europese mededingingsautoriteiten boetes opleggen aan gatekeepers tot 10% van hun wereldwijde inkomsten (of zelfs 20% in geval van herhaalde inbreuken). Ook zullen er sancties opgelegd kunnen worden, zoals bv. een verbod tot overname of de verplichting een bedrijf op te splitsen.

De wet moet eerst nog formeel worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de lidstaten, maar zou in werking treden vanaf 2023.

 

 

Vlaamse Nieuwsmedia tekenen Actieplan tegen Grensoverschrijdend Gedrag

7 maart 2022

Vandaag, 7 maart 2022, heeft de Vlaamse Mediasector in het bijzijn van Vlaams minister van Media, Benjamin Dalle, de engagementsverklaring inzake het Actieplan tegen Grensoverschrijdend Gedrag ondertekend.

Het Actieplan, waar ruim twee jaar aan is gewerkt, bevat enkele concrete doelstellingen en acties die de mediasector moeten helpen grensoverschrijdend gedrag aan te pakken, dit zowel preventief als reactief:

• Het opvolgen van het Sociaal Charter voor de Media. Hierin werd geëngageerd een helder integriteitsbeleid te voeren d.m.v. een integriteitscode of vermelding in het arbeidscontract. Dit voorziet onder meer hoe de organisatie omgaat met individuele fysieke, psychische en seksuele integriteit van personen, welke maatregelen ze nemen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en de mogelijke procedures om dit gedrag te melden.
• Het oprichten van enerzijds een sectoraal overlegplatform waarin teruggekoppeld wordt met de acties genomen in het kader van het Actieplan en anderzijds van een stuurgroep om richting te verlenen.
• Het monitoren van welzijn en grensoverschrijdend gedrag.
• Het uitwerken van een welzijnsbeleid in het kader van preventie. Dit omvat o.a. het in de kijker zetten van bestaande tools, het opstellen van een duidelijk begrippenkader, het bekendmaken van hulplijnen en het promoten van genderkamers. Daarnaast moet ingezet worden op het sensibiliseren van omstaanders die getuige zijn van grensoverschrijdend gedrag en het hen leren hiermee om te gaan. Ook zal een vlaggensysteem worden gehanteerd waarbij via tekeningen en andere vormen gewerkt wordt om te gaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag.
• De vertrouwenspersoon moet het aanspreekpunt zijn voor alle personen en moet dusdanig aanwezig zijn in de bedrijven. Voorts wordt ingezet op intimiteitscoördinatie, waarbij gewaakt wordt over mentale en fysieke veiligheid van de cast en crew bij producties.
• Onderwijsinstellingen worden ondersteund zodat studenten die stage lopen zich bewust zijn van hoe ze moeten omgaan met grensoverschrijdend gedrag.
• Verslaggeving over grensoverschrijdend gedrag moet op een serene manier gebeuren met respect voor de journalistieke autonomie.

 

Europa zet in op mediageletterdheid

4 maart 2022

De komende jaren zet Europa sterk in op mediageletterdheid. Het bevorderen hiervan zorgt enerzijds dat burgers met een kritische blik naar media leren te kijken, en anderzijds helpt het om de impact van desinformatie te beperken.

Het Creative Europe Programme lanceert dan ook het subsidieproject ‘NEWS-Media Literacy’ met een budget van 2,4 miljoen euro. Dit project moedigt de uitwisseling van kennis en ervaring inzake mediageletterdheid aan. De subsidie focust zich op de ontwikkeling van innovatieve, grensoverschrijdende initiatieven en gemeenschappen in Europa.

De oproep heeft als doel te leiden tot: (i) pan-Europese consortia die instrumenten en acties op het gebied van mediageletterdheid ontwikkelen; (ii) fora voor de uitwisseling van gegevens rond leeftijdsgroepen, groepen met beperkte mediageletterdheid, enz. en (iii) ondersteuning bieden aan professionals om zich aan te passen aan het voortdurend veranderend medialandschap.

De samenwerkingsprojecten moeten betrekking hebben om minstens twee van de volgende vier activiteitsdomeinen: (i) activiteiten die voortbouwen op best practices van projecten inzake innovatieve mediageletterdheid en deze uitwisselen en opschalen, door culturele, lands- of taalgrenzen heen; (ii) ontwikkelen van innovatieve, interactieve online tools om oplossingen te bieden voor bestaande en toekomstige uitdagingen in de online omgeving, waaronder desinformatie; (iii) ontwikkelen van materiaal en tools om burgers te leren met een kritische blik naar media te kijken, en hen leren desinformatie te herkennen en hen aan te leren hoe er best mee om te gaan; (iv) ontwikkelen van mediageletterdheid praktijken die zijn aangepast aan de veranderende mediaomgeving, vb. op AI gebaseerde mediaproductie.

Projecten kunnen ingediend worden tot 6 april 2022.

Op 10 maart wordt een algemene infosessie over het project georganiseerd, gevolgd door een Q&A voor de Vlaamse en Nederlandse nieuwsmedia-sectoren op 11 maart. Inschrijven kan via Creative Europe Vlaanderen.

European Publishers Council dient klacht in tegen Google bij Europese Commissie

15 februari 2022

Het European Publishers Council (EPC), waarvan DPG Media, Mediahuis en Rossel deel uitmaken, heeft bij de Europese Commissie een klacht ingediend tegen Google wegens haar machtspositie in de online advertentieketen. De klacht is erop gericht om Google aansprakelijk te houden voor haar concurrentieverstorend gedrag en om maatregelen op te leggen zodat de concurrentie in de advertentiesector hersteld kan worden.

De achtergrond van de klacht is als volgt. In 2008 heeft Google het bedrijf DoubleClick overgenomen waardoor zij het grootste aandeel op de advertentiemarkt bekwam. Hoewel de markt toen nog verschillende andere spelers had, heeft Google vandaag een monopolie in handen over de volledige advertentieketen. Dit brengt uiteraard de nodige belangenconflicten teweeg, aangezien Google zowel verkoper als koper vertegenwoordigt in dit verhaal, en bovendien het veilinghuis tussenin beheert, en haar eigen inventaris verkoopt. Google neemt echter niet de nodige maatregelen om deze conflicten te vermijden, integendeel, ze maakt hierbij telkens misbruik van haar machtspositie om haar eigen belangen te favoriseren ten koste van de consumenten die zij hoort te dienen, wetende dat deze laatste zich niet kunnen verweren.

Dit zorgt voor schade op de markt, niet enkel voor persuitgevers maar ook voor adverteerders en consumenten. Zo zijn de vergoedingen voor advertentiediensten en advertenties aanzienlijk gestegen, zijn er minder keuzemogelijkheden, is er minder transparantie en minder innovatie.

Persuitgevers zien het overgrote deel van hun advertentie-inkomsten rechtstreeks naar Google gaan.  Minder reclame-inkomsten heeft als gevolg dat er minder kan geïnvesteerd worden in nieuwscontent en dat de taak van uitgevers om het publiek te informeren en machthebbers verantwoording te laten afleggen voor hun handelingen, in gedrang komt. Dit zorgt ervoor dat vele persuitgevers in de problemen zitten.

• Google heeft er jarenlang voor gezorgd dat uitgevers hun advertentiepartners niet tegen elkaar konden uitspelen, wat nochtans de prijsconcurrentie zou bevorderen.
• Google rekent onverantwoord een extra twintig procent inkomstenaandeel aan voor haar advertentie-uitwisseling.
• Uitgevers kunnen geen koper specifieke voorwaarden meer instellen zodat adverteerders gedwongen worden beroep te doen op Google’s AdX, dat immers meer kans biedt op succesvolle biedingen;
• Google heeft door middel van geheime veiligsprogramma’s veilingen gemanipuleerd om de prijzen voor advertentieruimtes bij de uitgevers, en dus hun inkomsten, te drukken;
• Het verwijderen van cookies op Chrome zou lijden tot een inkomstendaling van 70% voor uitgevers.

Het EPC vraagt dan ook aan de Europese Commissie om de eerlijke concurrentie te waarborgen en de huidige problematiek op te lossen. Daarnaast sporen ze de Commissie aan om Google te verzoeken de documenten die zij verstrekt hebben in de Verenigde Staten in het kader van de daar gevoerde procedure, ook in Europa mee te delen aangezien deze waarschijnlijk bewijs zal bieden voor het wangedrag ten opzichte van de Europese uitgevers.

Meer informatie, klik hier.

Het Europees Parlement neemt standpunt aan inzake Digital Services Act (DSA)

26 januari 2022

Het Europees Parlement heeft op 20 januari zijn standpunt ingenomen inzake de Digital Services Act. Dit wetsvoorstel heeft als doel internetgebruikers beter te beschermen door het garanderen van hun online veiligheid en hun grondrechten, betere voorwaarden te creëren wanneer innovatieve digitale diensten op de interne markt worden aangeboden, en extra toezicht te voorzien op alsook regels voor de platformen. De Europese Raad heeft zijn standpunt reeds aangenomen op 25 november 2021, waardoor beide partijen onmiddellijk in trialoog kunnen treden.

Het standpunt van het Europees Parlement biedt echter niet de concrete maatregelen om mediacontent in z’n geheel te beschermen of burgers de nodige toegang te geven tot informatie.

Positief aan het standpunt van het Parlement is de verplichting voor onlinetussenpersonen om de vrijheid van meningsuiting, mediavrijheid en mediapluralisme in hun algemene voorwaarden te vermelden. De regel inzake beperkte aansprakelijkheid blijft van toepassing, maar wordt uitgebreid voor tussenpersonen (specifiek voor het bestrijden van illegale content, transparantie, verantwoording en rapportering).  Daarnaast horen platformen ook gemakkelijker bereikbaar te zijn.

Het Europees Parlement verliest echter zijn kans om een sterke Digital Services Act af te leveren doordat er geen meldingsplicht is voor platformen wanneer zij een beslissing nemen inzake bepaalde content. Uitgeverijen zullen dus nog steeds via het algemene klachtensysteem contact moeten opnemen met het platform wanneer dit beslist hun content offline te halen. Er wordt ook geen actie ondernomen om het aangeven van illegale content door uitgevers te vergemakkelijken. Zo zullen uitgevers niet de status van trusted flaggers krijgen, wat het aangeven van illegale content makkelijker had gemaakt. Inzake reclame werden dan weer bijkomende regels aangenomen waardoor uitgevers moeilijker de toestemming van hun gebruikers kunnen verkrijgen.

Het gezamenlijk standpunt van de Raad, aangenomen in november, voorzag in de vraag mediavrijheid en pluralisme beter te beschermen.  De Raad stelde voorts (i) dat de huidige principes van de eCommerce Richtlijn moeten behouden worden, (ii) dat online zoekmachines moeten worden beschouwd als vectoren van illegale content, (iii) en dat advertenties beter geïdentificeerd moeten worden, zonder een verbod op gerichte reclame op te leggen.

NIEUWS IN DE KLAS: SPEEL DE NIEUWSQUIZ EN MAAK KANS OP LEUKE PRIJZEN

11 januari 2022

De Nieuwsquiz is terug! Deze actuaquiz wordt georganiseerd voor leerkrachten en hun leerlingen uit het 5e en 6e leerjaar. Elke maand wordt een nieuwe quiz gepubliceerd met actuele vragen. Neem deel met je klas en maak kans op tal van leuke klasprijzen!

De eerste ronde staat NU online. Schrijf je klas in en test meteen hoe goed jij en je leerlingen de actualiteit volgen!

Wat moet je doen?

• Maak een account aan op nieuwsquiz.be.
• Doe elke maand met jouw klas mee (januari tot en met april). De Nieuwsquiz wordt aan het begin van de maand gelanceerd en 5 kalenderdagen voor het einde van de maand afgesloten.
• Hopelijk haal je met jouw klas de finale in mei!

Wat kan je winnen?

Elke maand maak je kans op leuke workshops of mediawijze cadeaupakketten.

 

Voor alle informatie en spelregels kan je terecht op www.nieuwsquiz.be.

Peter Blomme nieuwe directeur Vlaamse Nieuwsmedia

3 januari 2022

Vlaamse Nieuwsmedia verwelkomt haar nieuwe algemeen directeur, Peter Blomme (32 jaar).

Hij volgt in de functie Sandrien Mampaey op die vorig jaar een nieuwe wending gaf aan haar loopbaan.

Peter is jurist en behaalde ook een LL.M. aan de London School of Economics, waar hij zich specialiseerde in intellectuele eigendomsrechten, en in het bijzonder auteursrechten. Intussen heeft Peter een ruime ervaring opgebouwd in het auteursrecht, en dit binnen gerenommeerde Brusselse advocatenkantoren. Gedurende meer dan acht jaar aan de Brusselse Balie, heeft Peter ervaring opgedaan in het kader van allerhande procedures, en stond hij vele cliënten bij door het verstrekken van adviezen en het opstellen van contracten. Daarnaast heeft Peter verschillende publicaties op zijn naam, waaronder een handboek over het Belgisch auteursrecht (Auteursrecht – Capita Selecta, Brussel, Intersentia, 2021, 505 p., geschreven met co-auteur J. Keustermans), en heeft hij meerdere seminaries gegeven.

“Gelet op zijn achtergrond en zijn grote interesse in de mediasector in het algemeen en auteursrechten in het bijzonder, is hij dan ook de geknipte persoon om onze associatie te begeleiden in deze boeiende tijden van digitale innovatie steunend op betrouwbare journalistiek en de erkenning van de belangrijke rol voor persuitgevers in het (digitale) medialandschap“, aldus de raad van bestuur van Vlaamse Nieuwsmedia. 

Vlaamse Nieuwsmedia is de associatie van de Vlaamse nieuwsuitgevers DPG Media, Mediahuis en Mediafin. Vlaamse Nieuwsmedia wil de toekomst van de Vlaamse nieuwsbedrijven faciliteren door aan haar leden diensten te verstrekken die de bevordering van hun economische, commerciële en financiële belangen beogen.Vlaamse Nieuwsmedia promoot de Vlaamse nieuwsindustrie als innovatieve en duurzame groeisector met een bijzondere culturele en economische waarde. De associatie richt zich in eerste instantie op de lezersmarkt.

Peter Blomme

peter.blomme@vlaamsenieuwsmedia.be

T +32 2 558 97 74